در یک سیستم تبرید تراکمی فریونی، از هیدروکربنهای هالوژنی تحت عنوان تجاری فریون به عنوان واسطه انتقال گرما از سمتی به سمت دیگر استفاده می شود. این ماده سرمازا با جذب کردن گرما از یک بخش چیلر تراکمی و انتقال آن به بخش های دیگر باعث ایجاد سرما در فرآیند تولید برودت توسط چیلر می شود.
مبرد در چیلر تراکمی مانند اجزای اصلی این دستگاه می تواند نقش مهمی در راندمان و بازدهی آن برای تولید سرمایش داشته باشد؛ بنابراین؛ بهتر است بهترین نوع ماده مبرد برای چیلر تراکمی انتخاب شود. در این مطلب به معرفی انواع مبرد و ویژگی هایشان در سیستم های تهویه مطبوع می پردازیم؛ تا کسانی که قصد تهیه این ماده برای چیلر را دارند؛ برای خرید بهترین نوع آن اقدام کنند.
انواع مبرد در چیلر تراکمی
مبرد ماده ای است که در انواع مختلفی تولید و در چیلر تراکمی استفاده می شود. این ماده با توجه به نوع ترکیبی که دارد و نحوه ساخت و ویژگی هایشان به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. در جدول زیر برخی از انواع مبرد در چیلر تراکمی به همراه ویژگی هایشان آورده شده است.
نام مبرد | نوع ترکیبات | ویژگی ها | نمونه |
مبرد کلروفلوئوروکربن (CFC) | کلر_ فلوئور_کربن | • قدیمی ترین نوع مبرد • غیر قابل اشتعال • غیر سمی • مضرترین مبرد برای لایه ازن • ایجاد گرمایش زیاد برای کره زمین |
R11 R12 R113 R114 R500 |
مبرد هیدروکلروفلوئوروکربن (HCFC) | هیدروژن_فلوئور_کربن_کلر | • قیمت پایین • آسیب کمتر به لایه ازون نسبت به مبردهای cfc |
R22 R123 R124 |
مبرد هیدروفلوئورکربن (HFC) | هیدروژن_فلوئور، کربن | • در ساخت آن از ماده آسیب زا برای لایه ازن استفاده نشده است • تا حدودی باعث گرمایش کره زمین می شود. |
R410a R134a R_404a |
مبرد طبیعی (HFO) | • توسط انسان ساخته نمی شود. • کمترین آسیب برای لایه ازون • کمترین میزان تولید گرما برای کره زمین |
اکسیژن_دی اکسید کربن_ آمونیاک |
پرمصرف ترین انواع مبرد در چیلر تراکمی
انتخاب بهترین مبرد در چیلر تراکمی مستلزم آن است که تمام مزایا، معایب و ویژگی های این ماده توسط افراد متخصص در این حوزه مورد بررسی قرار بگیرد و در دستگاه های مختلف تست شود. طبق نتایج به دست آمده در بررسی انواع مبرد در چیلر تراکمی، دو نوع مبرد از مصرف بالایی برخوردار هستند که در ادامه تمام ویژگی هایشان شرح داده شده است و عبارت است از:
مبرد R410a
R410a با فرمول شیمیایی CH2F2 (50%) یکی از انواع مبردهای گروه هیدروفلوئورکربن است که چند سالی است، جایگزین یکی از انواع رایج مبردهای چیلر تراکمی شده است. این مبرد رنگ و بوی به خصوصی ندارد و از ترکیب دو ماده R125 و R32 به وجود می آید. امکان استفاده از این مبرد در فشارهای کاری زیاد وجود دارد و چند سالی است که به عنوان یکی از مبردهای رایج کمپرسورهای سانتریفیوژ شناخته می شود. یکی از ویژگی های مثبت مبرد R410a این است که آسیبی به لایه ازن وارد نمی کند؛ اما مانند بسیاری از مبردها باعث ایجاد گرمای بیشتر در کره زمین می شود.
مبرد R22
علاوه بر مبرد R410a نوعی مبرد به نام R22 با فرمول شیمیایی CHClF2 وجود دارد؛ که سالیان زیادی است در سیستم های تهویه مطبوع استفاده می شود؛ اما مبرد R22 برخلاف مبرد R410a در گروه هیدروکلروفلوئوروکربن ها قرار دارد و باعث سوراخ شدن یا آسیب دیدگی لایه ازن می شود. به همین دلیل از مبرد R22 به عنوان یک ماده زیست تخریب پذیر یاد می شود. همین موضوع سبب شده است که مبرد R410a تولید و جایگزین این مبرد شود. با این حال بازدهی مطلوب این مبرد در چیلرهای تراکمی موجب شده است که همچنان در بسیاری از کشورها از آن به عنوان مبرد چیلر استفاده کنند.
مبرد R134a
مبرد R134a جزء مبردهای هالوژنی بدون کلر می باشد. این مبرد با رنگ آبی روشن دارای پتانسیل تخریب ازن صفر می باشد اما همانند مبردهای یاد شده باعث ایجاد گرمای بیشتر در کره زمین می شود. مبرد R134a بهترین جایگزین برای مبرد R12 بوده و عمدتا در یخچال های خانگی، کولر خودروها و چیلرها مورد استفاده قرار می گیرد.
مبرد R407C
مبرد R407C یکی از گازهای دسته زئوتروپیک می باشد که از چند ماده مختلف تشکیل شدهاند. این مبرد از لحاظ خواص ترمودینامیکی بسیار شبیه به مبرد R22 می باشد و از ترکیب سه مبرد R134a, R125, R32 با نسبت وزنی 23 و 25 و 52 درصد، تشکیل شده است.
مبرد R407C با رنگ قهوه ای ملایم دارای پتانسیل تخریب ازن صفر می باشد؛ اما باعث ایجاد گرمای بیشتر در کره زمین می شود.
این مبرد در یونیت های تهویه مطبوع، سیستم های تبرید صنعتی و چیلر ها به کار برده می شود.
بررسی تاثیر زیست محیطی انواع مبرد در چیلر تراکمی
چند سالی است که به دلیل تولید و استفاده از مواد شیمیایی در کشورهای توسعه یافته برای انجام فرآیندهای متعدد، لایه ازن در معرض آسیب جدی قرار گرفته است و ورود اشعه های مضری چون فرابنفش و فروسرخ افزایش پیدا کرده است. همین مسئله باعث گرمای شدید کره زمین شده است. این موضوع مهم باعث شده است تا امروزه موادی با خطرات کمتر جایگزین مواد زیست تخریب پذیر شوند.
ماده مبرد نیز ممکن است باعث آسیب محیط زیست شود. کارشناسان و محققان از طریق دو معیار به بررسی میزان آسیب هایی که ممکن است مبرد به کره زمین وارد کنند می پردازند. در واقع تاثیر زیست محیطی انواع مبرد در چیلر تراکمی توسط دو معیار بررسی می شود که عبارت هستند از:
معیار GWP
GWP یا (global warming potential) اولین شاخصی است که محققان از طریق آن به بررسی تاثیر انواع برد در محیط زیست می پردازند. این معیار نشان می دهد که هر مبرد تا چه اندازه می تواند باعث ایجاد گرما در کره زمین شود. چنانچه مبردی دارای gwp بالایی باشد، یعنی مقدار زیادی گرما وارد کره زمین می کند و باعث آسیب زیست محیط می شود. در مبردهای رایج چیلر تراکمی مانند R22 و R410a معیار gwp به ترتیب 1810 و 1890 است. این مقایسه ساده نشان می دهد که میزان تولید گرما در کره زمین توسط مبرد R410a بیشتر از مبرد R22 است.
معیار ODP
معیار دیگری که به واسطه آن می توان به بررسی تاثیر زیست محیطی انواع مبرد در چیلر تراکمی پرداخت، ODP یا ozone depletion potential است. این شاخص نشان می دهد که یک ماده مبرد تا چه اندازه ای می تواند باعث آسیب لایه ازن کره زمین شود. این شاخص در مبرد بین دو عدد صفر و یک اندازه گیری می شود و مانند gwp هرچه قدر میزان odp یک ماده مبرد بالاتر باشد، آسیب بیشتری را به لایه ازن کره زمین وارد می کند.
این لایه در اثر آسیب دیدگی یا سوراخ شدن، می تواند زمینه ورود اشعه های خطرناک و آسیب زای خورشید را به کره زمین باز کند؛ بنابراین؛ این شاخص در تعیین مبرد از اهمیت بالایی برخوردار است. بررسی دو مبرد رایج چیلر تراکمی مانند R22 و R410a نشان می دهد که میزان خطر آفرینی R22 از R410a برای لایه ازن بیشتر است؛ چراکه اندازه ODP آن ها به ترتیب 0.05 و ۰ است. در واقع مبرد R410a آسیبی به لایه ازن وارد نمی کند؛ اما مبردهای گروه CFC مانند R11 بیشترین آسیب های زیست محیطی را به لایه ازن وارد می کنند.
جمع بندی
در توضیحات فوق به بررسی دقیق اینکه مبرد در چیلر تراکمی چیست و چه نقشی دارد، پرداختیم. دانستیم که مبرد به عنوان یک ماده سرمازا، گرما را از یک بخش این دستگاه جذب می کند و به بخش دیگری انتقال می دهد. همین موضوع سبب می شود تا چیلر بتواند برای محیط تولید برودت کند. مبرد ماده ای است که می تواند نقش چشم گیری در راندمان چیلر داشته باشد؛ بنابراین بهتر است در انتخاب و خرید بهترین مبرد برای چیلر خود نهایت دقت و توجه خود را به کار بگیرید و از مراکز معتبری به تهیه این مبرد بپردازید.
شرکت ساینا تهویه رادمان به عنوان بزرگ ترین طراح و تولید کننده سیستم های تهویه مطبوع و انواع چیلر، می تواند شما را در انتخاب بهترین مبرد متناسب با نوع چیلرتان راهنمایی کند. این مجموعه علاوه بر طراحی و اجرای چیلر متناسب با هدف و کارتان، تمام ملزومات مرتبط با این دستگاه را از بهترین برندها تهیه و در اختیارتان قرار می دهد. شما می توانید برای انتخاب مبرد مناسب چیلرتان با کارشناسان این مجموعه تماس حاصل کنید و درخواست خود را برای دریافت مشاوره جهت خرید مبرد به ثبت برسانید.